Endüstriyel ve ticari soğutma sistemlerinde en sık karşılaşılan sorunlardan biri gaz kaçağıdır. Küçük bir sızıntı dahi zamanla sistem verimliliğini düşürür, enerji tüketimini artırır ve en önemlisi kompresöre zarar vererek yüksek maliyetli arızalara yol açabilir. Bu nedenle, gaz kaçağının erken tespiti ve önlenmesi soğutma sistemlerinde kritik öneme sahiptir.

Gaz Kaçaklarının Nedenleri Nelerdir?

  • Boru bağlantılarının zayıf kaynaklanması

  • Vibrasyona bağlı olarak zamanla gevşeyen bağlantı noktaları

  • Aşınan contalar, valf ve bağlantı parçaları

  • Korozyona uğramış bakır borular

  • Dış darbelere veya hatalı montaja bağlı deformasyonlar

Ustalar İçin Gaz Kaçağı Tespit Yöntemleri

  1. Azot Basınç Testi
    Sisteme 200–300 psi basınçla kuru azot basılarak birkaç saat boyunca basınç düşüşü izlenir.

  2. Sabunlu Su Uygulaması
    Tüm bağlantı noktalarına sabunlu su sürülerek kabarcık oluşumu izlenir. En yaygın ve ekonomik yöntemlerden biridir.

  3. Elektronik Kaçak Dedektörleri
    Özellikle dar alanlarda küçük kaçakları tespit etmede kullanılır. Hassas sensörlerle çalışır, kullanıcı deneyimi önemlidir.

  4. UV Boya Yöntemi
    Sisteme özel UV reaktif boya karıştırılır ve özel UV lamba ile kaçak noktası gözlemlenir. Özellikle HVAC sistemlerinde yaygındır.

Kaçakların Önlenmesi İçin Alınacak Önlemler

  • Montaj sırasında tüm bağlantılara tork anahtarı ile sıkma yapılmalı.

  • Kompresörün ve boruların titreşimini engellemek için destek noktaları doğru yerleştirilmeli.

  • Her bakım sırasında bağlantılar, kaynaklar ve valf bölgeleri kontrol edilmeli.

  • Soğutucu gaz dolumu yapılmadan önce sistem mutlaka vakumlanmalı.

Usta Yorumu: “Kaçak tespiti cihazla değil, dikkatle başlar.”

Ustalar için en önemli kriterlerden biri gözle kontrol ve tecrübedir. Elektronik cihazlar destekleyici araçlardır ancak asıl kritik olan sahada gösterilen özen, montaj sırasında yapılan testler ve sistemin davranışını okuma becerisidir.